معجزة جاودانه قرآن از (بعثت) تاکنون دلها و دیده ها، هوش ها و فکرها، عقول و قلوب بسیاری را به خود جذب کردة است و دلهای بسیاری را روشن ساخته و عطر آیات این (مائده ربّانی) جان های مستعدّی را معطّر کرده است. آنان که (اهل قرآن) بوده‌اند به شکل های مختلف و دربارۀ امور گوناگون حیات خویش، از این (صحیفه نورانی) بهرة جسته و با عمل صادقانه به این (منشور زندگی) سعادت دنیا و آخرت را به دست آورده‌اند. در نظام مقدس جمهوری اسلامی گرایش به سمت تحقق دولت و جامعه قرآنی بشدّت رونق یافته است. آنچه در این مقاله مطرح گردیدة همخوانی سیاست های کلّی سند چشم انداز بیست ساله با قرآن کریم است. اوّلین بخش سند چشم انداز 20 ساله ایران که شامل (امور فرهنگی ـ علمی و فن آوری) بود در شماره 17 مجله کوثر مطرح گردید. بخش دوم این مقاله به محور (امور اجتماعی ـ سیاسی، دفاعی و امنیتی) از سند چشم انداز بیست ساله اختصاص دارد. در این بخش 15 راهبرد (مورد توجه قرار گرفته است که در این مقاله ما به چهار راهبرد آن پرداخته ایم و آیات قرآنی را به صورت موضوعی و مناسب با هر راهبرد همراه با روایات مطرح نموده ایم تا با رویکرد دولت و جامعه به سمت قوانین راهگشا و جاودانه قرآن کریم در مقام عمل، حاکمیت قرآن بیش از پیش در متن جامعه اسلامی ملحوظ و محسوس گردد.

ـ ایجاد فرصت های برابر برای آحاد اجتماع
ـ ارتقاء سطح شاخص های سلامت، تغذیه، آموزش، درآمد سرانه، مبارزه با فقر و فساد
ـ جهت گیری همه جانبه و اهتمام مسئولین و نهادهای تأثیرگذار برای‌تحقق عدالت اجتماعی و مبارزه با ظلم وتبعیض. قرآن‌کریم آیات عدالت را در دو حوزه مهم معارف بشری (حوزه علم اخلاق (وصف فعل انسان) و (حوزه علوم اجتماعی و اقتصادی ـ وصف قوانین و روابط اجتماعی انسان ها) مطرح نموده است در این آیات تأمل و تدبّر نمائید.
ـ عدالت و ایمان الهی (الذّین آمنوا وَ لم یَلبِسُوا ایِمانَهُم بِظُلمٍ اُولئکَ لَهُمُ الاَمنُ وهم مُهتَدون)(1)
ـ عدالت فرمان الهی است (اِنَّ اللهَ یَأمُر بالعدلِ و الاحسان)(2)
ـ عدالت هدفمندی بعثت انبیاء (لقدارسلنا رسلنا بالبیّنات و انزلنامعهم الکتاب والمیزان لِیَقوم الناس بالقسط)(3)
ـ عدالت و تقواگرائی (اعدلوا هو اَقرَبُ لِلتَقوی)(4)
ـ عدالت و قوام و سلامت جامعه (قال علی(ع) جَعَلَ الله سبحانَهُ العَدلَ قواماً للأنام وتنزیهاً مِنَ المَظالم)(5)
ـ عدالت درشهادت و گواهی دادن (یا اَیُّهاالذَّین آمنو کُونُوا قَوّامین للّه و شهداء بالقسط) (6)
ـ عدالت درحکم دادن(وَ اِن حکمت فاحکم بینهم بالقسط…)(7)
ـ عدالت‌در‌صدورحکم(وَ اذاحکمتم‌بین‌الناس‌ان‌تحکموا بالعدل)(8)
ـ عدالت در معاملات اقتصادی (اوفواالکیل و المیزان بالقسط)(9)
ـ عدالت در مسائل اقتصادی (وَ اوفواالکیل اذا کلتم وزنوا بالقسطاس المستقیم) (10)
ـ عدالت و امور خانواده (فان خفتم اَلّا تَعدِلُوا فواحده …)(11)
ـ عدالت دراصلاح گری امورمؤمنین(وان طائفتان من المؤمنین اقتتلوا... فاصلحوا بینهما بالعدل)(12)
ـ عدالت در سرپرستی یتیمان (وَ ان تقوموا للیتامی بالقسط)(13)
کوثر » شماره 18 (صفحه 57)

ـ عدالت‌درنویسندگی‌(ولیکتب‌بینکم‌کاتب‌بالعدل)(14)
ـ عدالت‌درسخنرانی‌(وَ اذا قلتم فاعدلوا…)(15)
ـ عدالت ورزی و مقابله با ظالمان (وَ لاترکنوا الی الذین ظلموا و اِنَّ الله علی نصرهم لقدیر)(16)
ـ عدالت ورزی نسبت به کفّارغیرجنگی (لاینهاکم الله عن الذّین لم یقاتلوکم فی الدین... اِنّ تبّروُهم وتقسطوا الیهم)(17)
ـ عدالت و قیام برای عدالت گستری (کونُوا قَوّامینَ بالقِسط) (18)
ـ عدالت ورزی و عدم خروج از حدودالهی (وَ مَن یَتَعَدَّ حدودالله فاولئک هم الظالمون)(19)
ـ عدالت تضمین گرعمل به سنت های الهی وپایداری دولت‌ها(قال علی(ع):فی‌العدل‌الاقتداء بسُنَّته‌الله‌وثَباتُ‌الدُّوَلِ...)(20)
ـ عدالت احیاء گر زمین و زمان (قال الامام الکاظم (ع) فی قوله تعالی (یحیی الارض بَعدَ موتها) لَیسَ یُحییها بالقَطرِ ولیکنِ یَبعَثُ الله رِجالاً فَیُحیُونَ العَدلَ (21)

به کدهای ذیل توجه کنید:
1.امربه عدالت (نحل آیه 76) و ضرب الله مثلاً رجلین.
2.اهمیت عدالت (یونس آیه 2) أکان للناس عجبا ان اوحینا.
3.پاداش عدالت (حجرات آیه 9) و ان طائفتان من المؤمنین.
4.آثار عدالت (شوری آیه 15) و قل آمنت بما انزل الله.
5.اقسام عدالت (نساء آیه 129) و لن تستطیعوا ان تعدلوا.
6.حقیقت عدالت (نساءآیه135) یا ایها الذین آمنوا کونوا قوامین بالقسط شهداء لله.
7.عدالت در پاداش (فصلت آیه 46) من عمل صالحاً فلنفسه و من اساء فعلیها.
8.عدالت در حکومت (نساء آیه 58) ان الله یأمرکم ان تؤدوا الامانات الی اهلها.
9.عدالت در محبت (یوسف آیه 8) اذ قالوا لیوسف واخوه احب.
10.ملکه عدالت (مائده آیه 109) یوم یجمع الله الرسل فیقول.
11.مفهوم‌عدالت‌(بقره‌آیه48) واتقوایوماً لاتجزی نفس عن نفس.

ـ توجّه‌به‌فضل‌و‌رحمت‌واسعه‌الهی‌در‌رسیدگی‌وکمک‌دهی‌به‌مردم
ـ حمایت قانونی و ارزشی از حقوق محرومان و مستضعفان
ـ احیای پیش از پیش زکات، خمس، صدقات و انفاقات در کمک به محرومان جامعه
ـ حمایت و تقویت از نهادهای عمومی و خیریه های مردمی در تحقق نظام جامع تأمین اجتماعی و رسیدگی به حال محرومان و مستضعفان جامعه و حمایت از نهادهای خَیّر در تهیه و تأمین نیازهای اقشار مختلف جامعه بویژه اقشار فقیر و محروم؛ قرآن کریم راهکارهای موثری را مطرح نموده است که به ترتیب عبارتند از:
1ـ فرهنگ‌سازی‌امید‌وتوکل به فضل الهی در سطح عموم جامعه
2ـ فرهنگ‌سازی‌حمایت‌از‌محرومان‌ومستضعفان‌ودفاع‌ازمظلومان
3ـ فرهنگ سازی پرداخت زکات و صدقات در رفع محرومیت فقرا و مساکین و مستضعفین
4ـ فرهنگ‌سازی‌احسان‌و‌نیکوکاری‌و‌کمک‌رسانی‌به‌طبقات‌محروم
5ـ فرهنگ سازی قرض الحسنه و جانبداری از گردش ثروت درجامعه و مبارزه با طواغیت اقتصادی.
6ـ طرح جدّی قوانین ارث ـ مبارزه بارباو حفاظت از اموال یتیمان و اموال عمومی
7ـ بهسازی وضعیت زندگی محرومان و فقرا با همنشینی و مجالست ـ اطعام و تأمین معیشت
8ـ امنیت بخشی آینده شغلی و اقتصادی و معیشتی طبقات محروم و بیمه و بازنشستگی آنها (جریان حضرت موسی(ع) و حضرت شعیب (ع))
9ـ پرورش روحیه ساده زیستی، صرفه جوئی ـ قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرف زدگی و تجمل گرائی
قرآن کریم در ارتباط با نظام جامع تأمین اجتماعی، آیات خود را در سه حوزه اقتصادی ـ سیاسی و اخلاقی مطرح نموده است.

ـ رفع فقر و محرومیت با توجّه به فضل خدا (اِن یکونوا فقرا یغنهم الله من فضله) (22)
ـ رفع فقر و محرومیت با تشویق پیشگامان در انفاق (لایستوی منکم‌من‌انفق‌من‌قبل‌الفتح‌وقاتل‌اولئک‌اعظم‌درجه)(23)
ـ رفع فقر و محرومیت با فرهنگ سازی انفاق(الذّین ینفقون اموالهم بالیل و النهار) (24)
ـ رفع فقرومحرومیت باتوجّه به اولویت ها (قل ما انفقتم من خیرفللوالدین‌و‌الاقربین‌و‌الیتامی‌والمساکین‌و‌ابن‌سبیل)(25)
ـ رفع فقر و محرومیت مانع هلاکت جامعه (وانفقوا فی سبیل الله ولاتلقوا بایدیکم الی التهلکه)(26)
ـ رفع فقر و محرومیت از سر عشق و محبت (ان تنالوا البِر حتی تنفقوا مما تحبون) (27)
ـ رفع فقر و محرومیت باتوجه به نیازهای فوری فقرا (للفقراء الذّین اُحصروا فی سبیل الله) (28)
ـ رفق فقر و محرومیت از سر ایمان و اخلاص (ینفقون اموالهم ابتغاء مرضات الله) (29)
ـ رفع فقرومحرومیت باتوجه به آثارمبارک انفاق(تثبیتاً من انفسهم) (30) (فاولئک هم المفلحون)(31)

ـ رفع فقر و محرومیت با احیاء زکات (الذین إن مکنّاهم فی الارض اقاموا الصَّلوه و آتوالزکوه) (32)
ـ رفع فقر و محرومیت با استمرار برنامه زکات (قد افلح المؤمنون... والذینَّهم للزکوه فاعلون) (33)
ـ رفع فقر و محرومیت باتوجه به اولّویت های زکات (اِنّما الصَّدقات للفقراء و المساکین و العاملین علیها و المؤلفة قلوبهم و فی الرقاب‌و‌الغارمین‌و‌فی‌سبیل‌الله‌وابن‌السبیل‌فریضة‌من‌الله‌)(34)
ـ رفع فقر و محرومیت با برنامه ریزی برای اخذزکات و صدقات (خُذ من اموالهم صدقه) (35)
ـ رفع فقر و محرومیت با فرهنگ سازی زکات و توجّه دادن مردم به آثار مبارک ـ زکات و گسترش اخوّت دینی بین آحاد جامعه (فان تابوا و اقاموا الصّلوة و آتوالزکوة فاخوانکم فی الدِّین) (36)
ـ زکات و گسترش امر به معروف و نهی‌ازمنکروتکفیرگناهان (لئن‌اقمتم‌الصّلوه‌وآتیتم‌الزکوه‌لاکفرّن‌عنکم‌سیّئاتکم)(37)
ـ زکات مایه نجات ازقتل و غارت و آسیب درجامعه (فان تابوا و اقاموا الصَّلوة و اتوالزکوه فَخّلُوا سبیلهم) (38)
ـ زکات موجب پاکی و تطهیرمال و جان مؤمنین (خذ من اموالهم صدقة تطهرهم و تزکیهم بها) (39)
ـ زکات موجب رونق و افزایش مال حلال (یمحق الله الرّبا و یُربی الصَّدقات)(40)

ـ رفع فقر و محرومیت با فرهنگ سازی احسان و نیکوکاری (احسن کما احسن الله الیک) (41)
ـ رفع فقر و محرومیت با تلاش در اوقات فراغت (اِنَّ مع العُسر یُسراً فاذا فَرغتَ فانصَب) (42)
ـ رفع فقر و محرومیت با فرهنگ سازی احسان و نیکوکاری (لِلذَّین احسنوا فی هذه الدنیا حسنه) (43)

ـ رفع فقر و محرومیت با احیاء قرض الحسنه (مَن ذا الذَّی یُقرِضُ الله قَرضاً حَسناً فَیُضعِفَهُ لَهُ)(44)
ـ رفع فقر و محرومیت با تشویق به قرض الحسنه (مَن جاء بالحسنه فَلَهُ عَشراأمثالها) (45)

ـ رفع فقرو محرومیت با تعاون و همکاری مردمی(یا ایهاالذّین آمنوا...تَعاونُوا عَلَی البرّوالتَقوی)(46)
ـ رفع فقرومحرومیت با ایجاد زمینه های اشتغال و ازدواج(قال إنی اریدُ اَن انکحَکَ إحدَی ابنَتَّی) (47)
ـ تأمین امور معیشتی و اجتماعی ایتام و مساکین (او اطعامٌ فی یوم ذی مسغبه یتیماً ذامقرَبه او مسکیناً ذامتربه)(48)
ـ تأمین امور معیشتی و شغلی مساکین و ایتام (الذَّی أطعمَهُم مِّن جُوع و آمنهم مِن خوف)
ـ پیگیری آزادی زندانیان (فک رَقَبه)(49)
ـ فرهنگ‌سازی‌اطعام‌به‌فقرا‌(فَکُلوا‌منها واطعموا البأئِس الفقیر)(50)

ـ دعوت به مبارزه برای نجات محرومان و مستضعفان(ومالکم لاتقاتلون‌فی‌سبیل‌الله‌والمستضعفین‌من‌الرّجال‌والنساء)(51)
ـ دعوت به حمایت ازمستضعفان (اذُن للذَّین یقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر) (52)
ـ دعوت به مبارزه باعوامل ایجادکننده محرومیت و تبعیض(ولولا دفع الله الناس بعضهم ببعض افسدت الارض)(53)

ـ مذمّت منت گذاری درکمک های اقتصادی (یا ایهاالذین آمنوا لاتبطلوا صدقاتکم بالمَنِّ والاذی)(54)
ـ همنشینی با فقراء و مساکین (وَاصبر نفسک مَعَ الذَّین یَدعُونَ رَّبهم بالغَداوة و العًشّی) (55)
ـ زندگی مردمی پیامبران (روابط قوی اجتماعی انبیاء)(وقالوا مال هذا الرَّسُول یاکُلُ الطّعامَ و یمشی فی الاسواق)(56)
ـ توجّه به حقوق همسایگان و مستضعفان (وَ بالوالدین احسانا و بذیِ القُربی و الیتامی و المساکین و الجار ذِی‌القُربی‌والجار الغیب)(57)
ـ توجّه به حال ایتام و مساکین از روی حسن خلق(فَأمَّا الیتیم فلاتَقهَرو أما السائل فَلا تنهَر)(58)
به کدهای ذیل توجه کنید:
ایجاد نظام تأمین اجتماعی:
1.تعلق اموال و ثروت ها به جامعه (و آتوهم من مال الله الذّی آتاکم) (سوره نور آیه 33)
2.تعلق اموال و ثروت ها به جامعه (والذّین فی اموالهم حقّ معلوم للسائل و المحروم) (سوره معارج آیه 25و24)
3.اعتقاد به حق همه افراد جامعه در ثروت های طبیعی (هو الذّی خلق لکم ما فی الارض جمیعاً)(سوره بقره آیه29)
4.شریک کردن فقرا و محرومان در اموال (قال علی(ع) فقراء المسلمین اشرکوهم فی معیشتکم)(الحیات/ ج4/ ص322).
5.ترویج روحیه مساوات در آحاد جامعه (قال صادق(ع) تقربّوا الی الله بمواسات اخوانکم)(سفینه البحار/ ج2/ ص23)
6.تشویق‌به‌انفاق‌(مثل‌الذّین‌ینفقون‌اموالهم‌فی‌سبیل‌الله)(بقره‌آیه261)
7.ترویج خدمات پنهان اجتماعی (الذّین ینفقون اموالهم بالیل والنهار سرّاً و علانیه ...)(سوره بقره آیه 274)
8.اثرات مطلوب فرهنگی و اجتماعی صدقات و انفاق(إن تبدوا الصّدقات فنعّماهی ...)(سوره بقره آیه 271)

ـ پرورش روحیه پاسداری از قداست و استواری بنیان و روابط خانواده برپایه حقوق و اخلاق اسلامی
ـ تقویت و گسترش روابط صحیح حاکم بر خانه و خانواده
ـ توجّه به ارزشهای نهادخانه و خانواده از جمله تکریم والدین
ـ تربیت فرزندان و رشد و تعالی الهی افراد خانواده
ـ تقویت جایگاه متعالی زن مسلمان در نهادخانه و خانواده
ـ حضورآگاهانه‌بانوان‌درعرصه‌های‌فرهنگی‌ـ اجتماعی و سیاسی
ـ استیفای حقوق شرعی و قانونی بانوان در همه عرصه ها
ـ در آیات ذیل تدّبر کنید.
1ـ حفظ‌خانواده‌از‌آتش(یاایهاالذّین‌آمنوا‌قُواانفسکم‌و‌اهلیکم‌ناراً‌)(59)
2ـ حفظ خانواده از خسران (قل انّ الخاسرین الذّین خسروا انفسهم و اهلیهم یوم القیامه) (60)
3ـ نیکی و احسان به والدین (و بالوالدین احساناً ـ و به پدرومادر بعنوان محور خانواده نیکی کنید)(61)
4ـ تربیت فرزند بهشتی (وَ الذین آمنوا و اتبعتهم ذریتهم بایمان الحقنابهم ذریتهم) (62)
5ـ فرزند زینت زندگی (المال‌والبنون‌زینة‌الحیاة‌الدنیا)(63)
6ـ تربیت فرزندانی که نور چشم باشند (ربَّنا هَب لَنا من ازواجنا و ذریاتنا قُرّة اعین) (64)
7ـموعظه‌فرزندان‌(وَاذقال‌لقمان‌لابنه‌وهویعظه‌یابُنّی‌لاتشرک‌بالله)‌(65)
8ـ تربیت‌دینی‌خانواده‌(وَاُمر‌اهلک‌بِالصَّلوةِواصطَبر علیها)(66)
9ـ تأثیر دیانت خانواده بر نسلهای آینده (ربَّ اجعلنی مقیم الصّلوة و مِن ذریّتی) (67)
9ـ تلاش دررساندن خانواده به حیات طیبه (من عمل صالحاً من ذکراوانثی و هومؤمن فلنحیینه حیوة طیبه)(68)
10ـ قوام بخشی و عزّت بخشی به نهادخانه و خانواده (الرّجال قوّامون علی النساء بما فَضّل الله بعضهم علی بعض)(69)
11ـ آرامش بخشی همسران درمحیط خانه و خانواده (وَمن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الیها)(70)
12ـ آبروبخشی و عیب پوشی درنهادخانه و خانواده (هُنّ لباس لکم و انتم لباس لهنّ) (71)
13ـ نیک رفتاری و معاشرت نیکو در نهادخانه و خانواده (فعاشروهن بالمعروف) (72)
14ـ عدالت گرائی وقسط ورزی درنهادخانه و خانواده (وَان خفتم الاّتقسطوا فی الیتامی فانکحوا ماطاب لکم)(73)
15ـ تحکیم روابط خانوادگی در نهادخانه و خانواده (فان خفتم شقاق بینهما فابعثوا حکماً من اهله و حکم من اهلها)(74)
16ـ حضور آگاهانه بانوان در عرصه ها و صحنه های سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی
1-16) استقلال سیاسی زنان (75) یا ایها الذَّین آمنوا ……
2-16) نقش آفرینی زنان مُؤحّد(76) وضَرَبَ الله
3-16) حجاب وحضوردرصحنه ها (77) وقل للمومنات ……
4-16) زنان مجاهد ومهاجر(78)یاایهاالذَّین‌آمنوا
5-16) عدم استراد سیاسی زنان پناهنده (79) یا ایهاالذین آمنوا
6-16) حضور در مباهله (80) فمن حاجَّک
17) استیفای حقوق شرعی و قانونی بانوان
1-17) وظایف مرد نسبت به زن متخلف (81) واللاّتی تخافون نُشوزَهنّ …
2-17) احسان و نیکوکاری به زن درتحولات زندگی (82) واذا طلقتم النساء فبلغن.....
3-17) بهره مندسازی همسراز هدیه مناسب (83) فَمتعّوهُنَّ و سرّحوهن سراجاً جمیلاً...
4-17) پرداخت هدیه به همسربه قدرتوانائی (84) لاجناح علیکم... متاعاً بالمروف...
5-17) پرداخت‌نصف‌مهریه‌(85) و‌قد‌فرضتم… ونصف مافرضتُم...
6-17) منع سختگیری بر همسر (86) یا ایها الذین آمنوا لا یَحّلُ لکم ان ترثوا
7-17) رعایت نفقه و مسکن همسر (سوره طلاق آیه 6) اسکنوهُنَّ من حیث سکنتم
8-17) حلال نبودن مهریه زن برای مرد (سوره بقره آیه 229) و لا یحل لکم ان تأخذو مِمّا
9-17) کفایت و هم شأنی در ازدواج (سوره نور آیه 26) الخبیثاتُ للخبیثین و الطیّبونَ للطیِّباتِ

ـ فراهم کردن محیط رشد دینی فکری و علمی جوانان
ـ تلاش در جهت رفع دغدغه های شغلی ـ ازدواج و مسکن
ـ تلاش در جهت حل مشکلات و آسیب های اجتماعی جوانان
ـ توجه به مقتضیات دوره جوانی و نیازها و توانائی های آنان
در آیات قرآنی ذیل تدبّر کنید:
1ـ یوسف(ع) و علم‌وحکمت (سوره‌یوسف‌آیه‌7) لقد‌کان ……
2ـ داود و خلاقیت های نوین (سوره ص آیه 6) یا داود …
3ـ مریم (س) جوان پاکدامن(آل‌عمران‌آیه 42) و اذ قالت ……
4ـ تربیت جوان بهشتی (سوره طور آیه 21) والذین آمنوا …
5ـ تربیت جوانان نور چشم (سوره‌فرقان‌آیه 74) ربَّنا هب لنا …
6ـ موعظه جوانان (سوره لقمان آیه 13) و اذ قال لقمان لابنه …
7ـ حضور در صحنه های سیاسی و اجتماعی (آل عمران آیه 61) فمن حاجکّ …
8ـ ایجاد‌زمینه های‌اشتغال‌و‌ازدواج‌جوانان(سوره‌قصص‌آیات7و8) قالَ اِنّی...
9ـ جوانان و تلاش در اوقات فراغت (سوره انشراح آیات 7 و 8) فاذا فرغت فانصب...
10ـ تشکر خداوند متعال از جوانان متقی و آخرت نگر (سوره اسراء آیه9) وَ من اراد الآخره و سعی لها سعیها و هو مؤمن …
11ـ جوانان کهف و دعای رحمت و سامان یابی امور (اذ اوی الفتیه الی الکهف...(سوره کهف آیه 10)
12ـ جوانان (هجرت ـ جهادو شهادت) فالذین هاجروا و اخرجوا من دیارهم...(سوره آل عمران آیه 195)
ادامه دارد.